Zespół Interdyscyplinarny w Gminie Maszewo
Zarządzeniem Nr 785/2023 z dnia 29 września 2023 r. (ze zm.) Burmistrz Maszewa powołał Zespół Interdyscyplinarny w Gminie Maszewo, w którego skład wchodzą:
- Ewa Pawlik przedstawiciel Ośrodka Pomocy Społecznej w Maszewie, Przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego,
- Magdalena Mickiewicz przedstawiciel Komendy Powiatowej Policji w Goleniowie, Z-ca Przewodniczącej Zespołu Interdyscyplinarnego,
- Marzena Miksa przedstawiciel Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w Maszewie,
- Anna Kasperek przedstawiciel Szkoły Podstawowej im. Adama Mickiewicza w Maszewie,
- Monika Jóźwik przedstawiciel Szkoły Podstawowej im. Janusza Kusocińskiego w Dębicach,
- Dagmara Okoniewska-Żuk przedstawiciel Szkoły Podstawowej w Rożnowie Nowogardzkim,
- Monika Kędzierska przedstawiciel Przedszkola Miejskiego w Maszewie,
- Alicja Brągiel przedstawiciel ESKULAP POZ w Maszewie,
- Barbara Kubat przedstawiciel Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Szczecinie,
- Małgorzata Bondas przedstawiciel Sądu Rejonowego w Goleniowie,
- Mariusz Piotrowski przedstawiciel Sądu Rejonowego w Goleniowie.
Zadania Zespołu Interdyscyplinarnego:
- Diagnozowanie problemu przemocy domowej na poziomie lokalnym.
- Inicjowanie działań profilaktycznych, edukacyjnych i informacyjnych mających na celu przeciwdziałanie przemocy domowej i powierzanie ich wykonania właściwym podmiotom,
- Inicjowanie działań w stosunku do osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową.
- Opracowanie projektu gminnego programu przeciwdziałania przemocy domowej oraz ochrony osób doznających przemocy domowej – Gmina Maszewo ma taki program.
- Rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym.
- Powoływanie grup diagnostyczno-pomocowych i monitorowanie realizowanych przez nie zadań.
- Monitorowanie procedury „Niebieskie Karty”.
- Kierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programie korekcyjno-edukacyjnym dla osób stosujących przemoc domową lub programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową.
- Składanie, na wniosek grupy diagnostyczno-pomocowej, zawiadomienia o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń.
- Zespół Interdyscyplinarny przed złożeniem zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia przez osobę stosującą przemoc, może wystąpić do właściwego starosty o przesłanie informacji dotyczącej wypełniania obowiązków przez osobę stosującą przemoc domową.
Czym jest przemoc domowa
Przemoc domowa - to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
- narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
- naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
- powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
- ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
- istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Procedura "Niebieskie karty"
Wszczęcie procedury następuje z chwilą wypełnienia formularza „Niebieska Karta – A” w przypadku uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej lub zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej.
Powyższy formularz wypełnia:
- pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej,
- asystent rodziny,
- funkcjonariusz Policji,
- żołnierz Żandarmerii Wojskowej,
- pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej,
- nauczyciel,
- osoba wykonująca zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna lub ratownik medyczny,
- przedstawiciel Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii,
- pedagog, psycholog lub terapeuta będący przedstawicielem powyższych podmiotów.
Czynności podjęte w ramach procedury dokumentowane są przy pomocy następujących formularzy:
Formularz „Niebieska Karta” A: wskazuje wszystkie osoby doznające przemocy domowej i wszystkie osoby stosujące przemoc domową, następuje w obecności pełnoletniej osoby doznającej przemocy domowej.
Formularz „Niebieska Karta” B: przekazuje się os. doznającej przemocy domowej, formularz NK B zawiera informacje dla osób doznających przemocy domowej wraz z wykazem placówek udzielających wsparcia.
Formularz „Niebieska Karta” C: poprzez wypełnienie NK C ustala się Indywidualny plan pomocy, który obejmuje ogół działań podejmowanych przez grupę diagnostyczno-pomocową na rzecz i wspólnie z osobą doznającą przemocy domowej, w celu poprawy sytuacji życiowej tej osoby oraz w jej środowisku domowym.
Formularz „Niebieska Karta” D: wypełniany jest z osobą stosującą przemoc domową zobowiązując do podjęcia działań w celu zmiany jej postępowania.
Osoba doznająca przemocy domowej to:
- małżonek, także w przypadku, gdy małżeństwo ustało lub zostało unieważnione, oraz jego wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
- wstępni i zstępni oraz ich małżonkowie,
- rodzeństwo oraz ich wstępni, zstępni i ich małżonkowie,osoby pozostające w stosunku przysposobienia i jej małżonka oraz ich wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie,osoby pozostające obecnie lub w przeszłości we wspólnym pożyciu oraz ich wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie,
- osoby wspólnie zamieszkujące i gospodarujące oraz ich wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie,osoby pozostające obecnie lub w przeszłości w trwałej relacji uczuciowej lub fizycznej niezależnie od wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania,
- małoletni – wobec którego jest stosowana przemoc domowa.
Małoletni będący świadkiem przemocy domowej również jest osobą doznającą przemocy.
Osoba stosująca przemoc domową – to osoba pełnoletnia, która dopuszcza się przemocy domowej wobec osób, o których mowa powyższej.
Świadek przemocy domowej – to osoba, która posiada wiedzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej.
Osobie dotkniętej przemocą domową udziela się bezpłatnej pomocy, w szczególności w formie:
- poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego,
- interwencji kryzysowej i wsparcia,
- udziela się informacji o dostępnych formach wsparcia,
- ochrony przed dalszym krzywdzeniem, przez uniemożliwienie osobie stosującej przemoc domową korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania z osobą doznającą przemocy domowej oraz zakazanie kontaktowania się i zbliżania się do osoby doznającej przemocy.
- zapewnienie bezpiecznego schronienia w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla osób doznających przemocy domowej,
- badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy domowej oraz wydania zaświadczenia lekarskiego w tym przedmiocie,
- zapewnienia osobie doznającej przemocy domowej, która nie ma tytułu prawnego do lokalu zajmowanego wspólnie z osobą stosującą przemoc domową, pomocy w uzyskaniu mieszkania.
Przemoc w rodzinie jest przestępstwem - „Kto znęca się fizycznie lub psychicznie” nad osobą najbliższą podlega karze pozbawienia wolności art. 207 Kodeksu karnego”.
Jeżeli doświadczasz przemocy lub jesteś jej świadkiem zgłoś ten fakt niezwłocznie pracownikowi socjalnemu lub asystentowi rodziny Ośrodka Pomocy Społecznej w Maszewie, funkcjonariuszowi policji, pracownikowi służby zdrowia, pedagogowi, psychologowi lub Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii.
Szanujemy prawo do życia bez przemocy. Pomożemy.
Procedura postępowania wobec osób stosujących przemoc
- Po przeanalizowaniu sytuacji w rodzinie i uznaniu, że w rodzinie dochodzi do przemocy domowej Grupa Diagnostyczno – Pomocowa zobowiązana jest wystąpić z wnioskiem do Zespołu Interdyscyplinarnego o skierowanie osoby stosującej przemoc domową do udziału w Programie Korekcyjno – Edukacyjnym dla Osób Stosujących Przemoc Domową lub Psychologiczno – Terapeutycznego dla Osób Stosujących Przemoc Domową.
- Po rozpatrzeniu wniosku Zespół Interdyscyplinarny informuje osobę stosującą przemoc domową o skierowaniu jej do uczestnictwa w programie korekcyjno – edukacyjnym lub psychologiczno – terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową. Informuje osobę stosującą przemoc domową o podmiocie, który realizuje program korekcyjno – edukacyjny lub psychologiczno terapeutyczny dla osób stosujących przemoc domową. Zobowiązuje osobę stosującą do zgłoszenia się, w terminie 30 dni od dnia doręczenia skierowania, do uczestnictwa w programie korekcyjno-edukacyjnym dla osób stosujących przemoc domową lub programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową. Poucza osobę stosującą przemoc domową o obowiązku niezwłocznego dostarczenia grupie diagnostyczno-pomocowej zaświadczeń o zgłoszeniu się do programu korekcyjno – edukacyjnego i zaświadczeniu o ukończeniu programu. Poucza osobę stosującą przemoc domową, że w przypadku nieusprawiedliwionego niewykonywania przez nią obowiązku podjęcia programu korekcyjno – edukacyjnego, w tym niedostarczenia zaświadczeń, o których mowa powyższej zostanie złożone zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń.
- Zespół Interdyscyplinarny po zawiadomieniu osoby stosującej przemoc o obowiązku udziału w programie korekcyjno – edukacyjnym lub psychologiczno – terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową zawiadamia właściwego starostę o skierowaniu osoby stosującej przemoc domową w programie oraz występuje z wnioskiem o przekazanie danych dotyczących terminów realizacji programów.
- Zespół Interdyscyplinarny po wysłaniu wniosku do właściwego starosty zawiadamia grupę diagnostyczno – pomocową o skierowaniu osoby stosującej przemoc domową do programu korekcyjno – edukacyjnego lub psychologiczno – terapeutycznego dla osób stosujących przemoc.
- Grupa diagnostyczno – pomocowa po upływie terminu określonego w art. 9b ust. 11 pkt. 3 tj. 30 dni od dnia doręczenia skierowania osobie stosującej przemoc domową, dwukrotnie w odstępach 30 dniowych wzywa osobę stosującą przemoc domową do przedstawienie zaświadczeń o zgłoszeniu się do programu korekcyjno – edukacyjnego dla osób stosujących przemoc.
- W przypadku niedostarczenia przez osobę stosująca przemoc domową grupie diagnostyczno -pomocowej zaświadczenia potwierdzającego zgłoszenie się do programu korekcyjno – edukacyjnego dla osób stosujących przemoc domową, w terminie 90 dni od dnia doręczenia skierowania albo niedostarczenia zaświadczenia o ukończeniu programu, w terminie 30 dni od dnia ukończenia programu korekcyjno-edukacyjnego dla osób stosujących przemoc domową lub programu psychologiczno-terapeutycznego dla osób stosujących przemoc domową grupa diagnostyczno-pomocowa niezwłocznie występuje do Zespołu Interdyscyplinarnego o złożenie zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia z art. 66c Kodeksu Wykroczeń.
- Przed wystąpieniem do Komendy Powiatowej Policji z zawiadomieniem o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia z art. 66c Kodeksu wykroczeń Zespół Interdyscyplinarny występuje do właściwego starosty o przesłanie informacji dotyczącej wypełniania przez osobę stosującą przemoc domową obowiązku uczestnictwa w programie korekcyjno – edukacyjnym dla osób stosujących przemoc domową.
- Jeżeli osobą stosującą przemoc domową jest funkcjonariusz Policji, zespół interdyscyplinarny informuje komendanta właściwej jednostki organizacyjnej Policji o złożeniu zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia z art. 66 c Kodeksu wykroczeń.
- Jeżeli osobą stosującą przemoc domową jest żołnierz Żandarmerii Wojskowej, Zespół Interdyscyplinarny informuje komendanta właściwej jednostki organizacyjnej Żandarmerii Wojskowej o złożeniu zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia z art. 66c Kodeksu wykroczeń, niepodjęcie programu korekcyjno – edukacyjnego).
Grupa diagnostyczno-pomocowa
Na posiedzeniu grupa diagnostyczno-pomocowa w obecności zaproszonej osoby doznającej przemocy domowej dokonuje analizy sytuacji w związku z podejrzeniem stosowania przemocy domowej i we współpracy z osobą doznającą przemocy domowej, opracowuje indywidualny plan pomocy albo rozstrzyga o braku zasadności podejmowania działań.
Grupa diagnostyczno-pomocowa, po wezwaniu osoby stosującej przemoc domową, w jej obecności, dokonuje analizy sytuacji w związku z podejrzeniem stosowania przemocy domowej i na podstawie informacji zawartych w formularzu „Niebieska Karta – D” dokonuje ustaleń dotyczących dalszych działań, zobowiązując osobę stosującą przemoc domową do ich realizacji w celu zmiany jej postępowania.
Jeżeli w trakcie działań realizowanych w ramach procedury zachodzi podejrzenie, że osoba stosująca przemoc domową dopuściła się po raz kolejny stosowania przemocy domowej, wypełnia się kolejny formularz „Niebieska Karta – A” w zakresie niezbędnym do udokumentowania nowego zdarzenia przemocy domowej.
Spotkania z osobami doznającymi przemocy domowej oraz osobami stosującymi przemoc domową nie mogą być organizowane w sposób umożliwiający im wzajemny kontakt.
Odstąpienie od dalszych działań lub zakończenie procedury Niebieskie Karty wymaga udokumentowania w formie protokołu.
Po zakończeniu procedury Niebieskie Karty grupa diagnostyczno-pomocowa podejmuje działania monitorujące przez okres 9 miesięcy. Działania, o których mowa powyżej polegają w szczególności na składaniu wizyt, poradnictwie i udzielaniu wsparcia.
Zadania Grup diagnostyczno – pomocowych zgodnie z Ustawą z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy domowej.
- Dokonanie, na podstawie procedury „Niebieskie Karty” oceny sytuacji domowej osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową.
- Realizacja procedury „Niebieskie Karty” w przypadku potwierdzenia wystąpienia przemocy domowej, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia ryzyka zagrożenia życia i zdrowia.
- Zawiadomienie osoby podejrzanej o stosowanie przemocy domowej o wszczęciu procedury „Niebieskie Karty” pod jej nieobecność.
- Występowanie do Zespołu Interdyscyplinarnego z wnioskiem o skierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programach korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową albo w programach psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc domową.
- Występowanie do zespołu interdyscyplinarnego z wnioskiem o złożenie zawiadomienia o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń.
- Monitorowanie sytuacji osób doznających przemocy domowej, a także zagrożonych wystąpieniem przemocy domowej, w tym również po zakończeniu procedury „Niebieskie Karty”.
- Zakończenie procedury „Niebieskie Karty”.
- Dokumentowanie podejmowanych działań stanowiących podstawę do uznania braku zasadności wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”, wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”.
- Informowanie przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego o efektach podjętych działań w ramach procedury „Niebieskie Karty”.
- Do zadań pracownika socjalnego powołanego do grupy diagnostyczno - pomocowej należy w szczególności praca z osobą doznającą przemocy domowej i opracowanie indywidualnego planu pomocy, zgodnie z jej uzasadnionymi potrzebami.
- Do zadań funkcjonariusza Policji powołanego do grupy diagnostyczno - pomocowej należy w szczególności praca z osobą stosującą przemoc domową.
Procedury ochrony dziecka przed przemocą
Zgodnie z art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w razie zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie pracownik socjalny wykonujący obowiązki służbowe zapewnia ochronę dziecku przez umieszczenie go u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, dającej gwarancję zapewnienia dziecku bezpieczeństwa i należytej opieki, w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub instytucjonalnej pieczy zastępczej.
Tryb umieszczania dzieci w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub instytucjonalnej pieczy zastępczej regulują przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej .
Ważne przesłanki do podjęcia procedury ochrony dziecka.
Interwencję polegającą na zabezpieczeniu dziecka pracownik socjalny podejmuje w ramach obowiązków służbowych gdy jest świadkiem sytuacji zagrażającej życiu lub zdrowiu dziecka, np.:
* opiekunowie są niezdolni do sprawowania opieki nad małoletnim/i z uwagi na nietrzeźwość, stan po spożyciu środków psychoaktywnych,
* opiekun/opiekunowie są niezdolni do sprawowania opieki nad małoletnim z uwagi na zaburzenia psychiczne wymagające hospitalizacji,
* wykazują agresję w stosunku do małoletniego,
* dziecko jest zaniedbane, posiada widoczne ślady pobicia wskazujące na przemoc domową,
* brak opiekunów w miejscu pobytu małoletniego.
Decyzja o zabezpieczeniu i umieszczeniu dziecka u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej podejmowana jest wspólnie przez pracownika socjalnego, funkcjonariusza policji, lekarza lub ratownika medycznego.
Decyzję, o której mowa powyżej podejmuje się w miarę możliwości w obecności i przy wsparciu psychologa. O dokonaniu zabezpieczenia małoletniego pracownik socjalny zobowiązany jest w ciągu 24 godzin pisemnie powiadomić Sąd Rejonowy III Wydział Rodzinny i Nieletnich. Do momentu wydania postanowienia rzez Sąd małoletni pozostaje w pieczy zastępczej.
Na powyższe czynności rodzicom dziecka przysługuje złożenie zażalenia do Sądu Rejonowego III Wydział Rodzinny i Nieletnich.